Gambas komt niet voor in de officiële opensuse repo’s van 15.4.
Kan wel gekozen worden uit de community packages van software.opensuse.org: https://software.opensuse.org/package/gambas3
En ik heb er op gelet de IDE te kiezen, en deze keer moet ik niet meer apart de JIT compiler toevoegen om Gambas3 te kunnen starten.
Geïnstalleerd (en bereikbaar uit development menu) : versie 3.17.2
zypper kan je ook gebruiken met rpm packages, bv:
zypper in teamviewer-suse_15.0.8397.x86_64.rpm
Altijd leuk om een langdurig backupscript van een server zelf zijn einde te laten aankondigen.
Of je laptop die je erop wijst dat je lang genoeg gewerkt hebt vanuit een script dat je inlogtijd monitort.
Of iets met je domotica.
Ubuntu
spd-say
(was standaard aanwezig in mijn 18.04 LTS, weet niet of het ooit bij-geïnstalleerd is of werkelijk standaard is).
Vb: spd-say 'Dat is lang genoeg'
De uitspraak gebeurt met Engelstalige klanken, maar het is redelijk verstaanbaar.
Suse
espeak
Maar die is ondertussen vervangen door de “next generation” espeak-ng.
Vb: espeak-ng "tijd om te gaan slapen"
Natuurlijk ook hier Engelstalige klanken, “slapen” klinkt als “slijpen”.
Je kan er zelf natuurlijk op inspelen, en de zin opgeven met wat Engelstalige “hacks”:
espeak-ng "teight om the gahn slathpen"
Klinkt beter!
MIT killed the cat
Er is door MIT geen versie meer gemaakt voor Linux van de recentste Scratch programmeeromgeving (vanaf Scratch 3.0).
De community spreekt nu over Scratux.
https://scratch.mit.edu/discuss/topic/326943/
NB: Op Raspberry Pi OS blijkt Scratch 3 wel beschikbaar.
Update van openSUSE 15.2 naar 15.3
OpenSUSE 15.2 is nu echt wel voorbij zijn houdbaarheidsdatum.
Updaten is aangewezen; doe onmiddellijk na deze distributie update naar 15.3 ook een gewone upgrade om te vermijden dat je tussendoor werkt met een lagere softwareversie!
Gebruik je:
OPGELET:
de update procedure vangt (nog steeds) niet op dat je harde schijf vol loopt.
Vooral als je een aparte home partitie hebt die nog wel veel plaats heeft, moet je toch vooral de systeempartitie checken. Desnoods maak je op voorhand plaats vrij, of zit je klaar om dat in een andere terminal te doen als de installatie dreigt vast te lopen. Ik zag een distro update met zypper in een kde console venster mooi de mist in gaan toen de systeem disk volliep (en waar veel plaats was ingenomen door snapshots…).
Systeem startte niet meer op daarna…kwam tot grub. En dan de moeilijke vraag: hoeveel ruimte moet er vrij zijn?…
zie ook Disk (systeem) vol bij OpenSUSE update
Repositories (softwarebronnen)
– 15.3 zou beter met bestaande niet-essentiële repositories om kunnen. Nochtans is het wel het moment om repositories die je in gebruik hebt genomen om een probleem op te lossen door een recentere versie van een software te kunnen gebruiken, terug te vervangen door de standaard repositories (als daar dat probleem dan opgelost is ondertussen).
– Vb andere repo’s: CrossToolchain (arduino?), Java, Education (fritzing, Gambas), packman/libdvdcss (vlcl libav..), nvidia (drivers), home:jevez (Belgian E-ID).
Daarvan:
probleem met de geïnstalleerde fritzing-0.9.4-lp152.48.2.x86_64
Oplossing 1: install fritzing-0.9.3b-bp153.1.17.x86_64 from vendor openSUSE
replacing fritzing-0.9.4-lp152.48.2.x86_64 from vendor openSUSE-Education
Oplossing 2: verouderde fritzing-0.9.4-lp152.48.2.x86_64 behouden
probleem met de geïnstalleerde fritzing-parts-0.9.3b+git20220510.4713511c-lp152.12.1.noarch
Oplossing 1: install fritzing-parts-0.9.3b-bp153.1.14.noarch from vendor openSUSE
replacing fritzing-parts-0.9.3b+git20220510.4713511c-lp152.12.1.noarch from vendor openSUSE-Education
Daarna Gambas .. (maar afgebroken en verdergegaan met “–allow-vendor-change –allow-downgrade”).
– Er komen twee repositories bij met 15.3: Backports en SUSE Linux Enterprise (gebeurt automatisch).
– Check op voorhand (releasever ?: grep "releasever" /etc/zypp/repos.d/* )
Desktop computer
Neem commandolijn (konsole);
su
zypper up
Zet alle niet-essentiële repo’s af (bv via Yast).
Dan met releasever:
zypper --releasever=15.3 ref
zypper --releasever=15.3 dup
(of releasever eerst instellen)
2776 paketten .. duurt wel even, bv 00:14-01:18, een uurtje op DSL.
zonder releasever
sed -i 's/15.2/15.3/' /etc/zypp/repos.d/*
en
zypper ref
zypper dup
Server
Als je een mariadb server geïnstalleerd hebt, duurt het na de update even om die bij te werken als je hem voor het eerst start, bv een paar minuten eer je de bevestiging krijgt dat hij draait.
[sudo] wachtwoord voor root:
● mariadb.service – MariaDB database server
Loaded: loaded (/usr/lib/systemd/system/mariadb.service; disabled; vendor preset: disabled)
Active: active (running) since Wed 2022-06-29 10:36:31 CEST; 116ms ago
Docs: man:mysqld(8)
https://mariadb.com/kb/en/library/systemd/
Process: 15678 ExecStartPre=/usr/lib/mysql/mysql-systemd-helper install (code=exited, status=0/SUC>
Process: 15684 ExecStartPre=/usr/lib/mysql/mysql-systemd-helper upgrade (code=exited, status=0/SUC>
Main PID: 15823 (mysqld)
Status: “Taking your SQL requests now…”
Tasks: 17 (limit: 4915)
CGroup: /system.slice/mariadb.service
└─15823 /usr/sbin/mysqld –defaults-file=/etc/my.cnf –user=mysqljun 29 10:36:28 localhost.localdomain mysql-systemd-helper[15721]: information_schema
jun 29 10:36:28 localhost.localdomain mysql-systemd-helper[15721]: performance_schema
jun 29 10:36:28 localhost.localdomain mysql-systemd-helper[15721]: test
jun 29 10:36:28 localhost.localdomain mysql-systemd-helper[15721]: Phase 7/7: Running ‘FLUSH PRIVILEGE>
jun 29 10:36:28 localhost.localdomain mysql-systemd-helper[15721]: OK
jun 29 10:36:28 localhost.localdomain mysql-systemd-helper[15684]: Everything upgraded successfully
jun 29 10:36:28 localhost.localdomain mysql-systemd-helper[15684]: Shutting down protected MySQL
jun 29 10:36:30 localhost.localdomain mysql-systemd-helper[15684]: Final cleanup
jun 29 10:36:30 localhost.localdomain mysql-systemd-helper[15823]: 2022-06-29 10:36:30 0 [Note] /usr/s>
jun 29 10:36:31 localhost.localdomain systemd[1]: Started MariaDB database server.
Opmerkingen
Meestal gaat een Leap update vlot op OpenSUSE. Hieronder een paar opmerkingen bij uitgevoerde updates.
Vb
Geval 0: broadcom drivers de mist in.
Drivers voor BMC43224 waren apart bijgeinstalleerd uit andere repo; wifi werkt niet meer na installatie (op een ProBook 6560b (Device1510?).
Geval 1: desktop 8 Gb geheugen
Ik moet heel wat repo’s afzetten, en ben niet zeker dat alles nadien nog werkt.
Wordt vervolgd…
Geval 2: desktop 4 Gb geheugen, 2 Pentium DualCore E5400@2.70 GHz.
Weinig geheugen, maar ik doe toch de update, benieuwd of die bruikbaar blijft…
Ik krijg twee opmerkingen:
– LeoCAD: ik kies om over te schakelen naar de opensuse repo’s
– MP4 : ik kies voor behouden van het oude pakket.
Foutmelding:
Verwijderen van (113730)kernel-default-5.3.18-lp152.106.1.x86_64(@System) is mislukt:
Fout: Subprocess failed. Error: RPM is mislukt: /var/tmp/rpm-tmp.HbdVeu: line 1: /usr/lib/module-init-tools/kernel-scriptlets/rpm-preun: No such file or directory
error: %preun(kernel-default-5.3.18-lp152.106.1.x86_64) scriptlet failed, exit status 127
error: kernel-default-5.3.18-lp152.106.1.x86_64: erase failed
(komt 2x terug, telkens met een andere versie 102.1, 106.1 – 2 x negeren/ignore)
Het e-mail programma Thunderbird (van de Mozilla foundation, Firefox familie dus), is beschikbaar voor de meeste systemen, en aanwezig in de software keuze van de meeste Linux distributies.
Gebruik
Comprimeren
Na verloop van tijd vraagt Thunderbird of (de map ..) gecomprimeerd mag worden. Je kan dat bevestigen of overslaan, of ook op automatisch zetten. Als je veel mail en/of grote bestanden hebt, kan dit comprimeren je wel vertragen; Thunderbird vertraagt (bv muispijltje beweegt met sprongen), je computer wordt trager (als je de processormonitor bekijkt zie je bv 40 tot 50% gebruik).
Aanpassen via menu:
Bewerken, Voorkeuren, Netwerk en schijfruimte, Netwerk en schijfruimte: daar zie je opties die je kan aanpassen aan hoe het best werkt (Automatisch bufferbeheer aan/af, mappen comprimeren vanaf besparing .. , al dan niet vragen om te comprimeren, ..)
Verschillende ondertekeningen
Daarvoor bestaat een handige plugin: “Signature Switch”.
De interface is grotendeels niet vertaald (dus in het Engels).
Vanaf er meer dan één is: Default aanduiden.
Als je een nieuwe mail maakt kan gemakkelijk een signature gekozen worden met een knop rechtsboven.
De default lijkt soms niet aktief te zijn; er zijn nog wat opties onder “identity”:
Daar heb je onder Your current identities ook de verbinding tussen de identity en de toegewezen signature:
Kies uit de lijst, en sluit tab.
Nb: De signature ziet er anders uit dan de gewone tekst.
https://www.thunderbird.net/nl/
https://software.opensuse.org/package/MozillaThunderbird
Normaal is het gemakkelijk om een script uit te voeren via een link op de desktop, maar nu gaat dat blijkbaar fout.
Ik heb een probleem met een proces dat blijft draaien en wil dat kunnen stoppen met een link op de desktop.
Een link op de desktop maken:
~/bin map (of elders), bv “killKMail.sh” (waarin het gewone commando staat, bv akonadictl stop).Een klik op het icoon geeft helaas een foutmelding:
Onbekende foutcode: 100
execvp: Verkeerd uitvoerbaar bestand
U wordt vriendelijk verzocht zo mogelijk een volledig bugrapport in te zenden op https://bugs.kde.org/.
Ik omzeil het probleem met Gambas3: Ik maak een nieuw project, kies “command line application”, roep daarin het shell script op:
' Gambas module file
'
Public Sub Main()
'
Shell "/home/gebruiker/bin/killKMail.sh"
'
EndCompileer/maak het programma (“project, maken, uitvoeringsbestand”), waarbij ik aanduid om een link te maken op de desktop: “maak snelkoppeling op het buroblad”. Klaar!
Gewoon klikken en klaar.
Handig is om in het shell script uitvoer te sturen naar een “killKMail.log” bestand, dat je kan raadplegen als je twijfelt of het uitvoeren wel loopt.
Spookbestanden verschijnen en verdwijnen
Ik heb mezelf opgezadeld met een zeer vreemde configuratie, waar ik niet uitgeraakte. Ik zie in de /home/mijngebruiker directory andere bestanden als ik start van schijf B, dan als ik start van schijf A en schijf B “mount”, en dan naar /home/mijngebruiker ga.
– gestart van schijf B zie ik een verse reeks mappen, niet gevuld.
– gestart van schijf A zie ik op de gemounte disk de kopie van de directories van mijn schijf A gebruiker, die ik voordien daarnaartoe heb gedaan.
Ik heb vanuit user en vanuit root gekeken vanop beide systemen; het blijft hetzelfde. Ik boot verschillende keren heen en weer, sluit schijf A/B af en aan, enz.
Uiteindelijk vind ik vanuit systeem B gestart de geheimzinnige kopie van de A bestanden wel terug onder .snapshot directories.
ps: Ik heb het systeem op hdb opnieuw geïnstalleerd, dus er komt geen “oplossing”, alleen een beschrijving.
Beginsituatie:
Werkstation op OpenSUSE 15.2 met twee schermen en twee harde schijven. De schijven zijn beide geïnstalleerd, zodat als een schijf kapot gaat, de andere onafhankelijk kan starten.
De tweede schijf wordt af gemount als ik opgestart ben vanop systeem A, om een backup naar B te maken met rsync.
Dat stuk werkte perfect. Tot de tweede schijf, eigenlijk de backup dus, kapot ging.
Wijzigingen
Ik installeer een nieuwe tweede schijf, installeer met hetzelfde systeem als op de eerste (was aan openSUSE 15.2 gekomen na een aantal updates vanuit 42.3; ik begin voor B vanaf openSUSE 15.2).
En dan begint het fout te gaan – maar ik weet niet welke oorzaken kunnen zijn van het vreemde eindresultaat.
– Ik heb bij installatie Nederlands, België enz gekozen, zag ik achteraf, terwijl systeem A geïnstalleerd was als Engels US. Gevolg: de mappen heten Documents tov Documenten, Videos tov Video’s enz..
– de installatie eindigt in een zwart scherm met een wit pijltje, ik vermoed dat de installatie klaar is, normaal zou het dan moeten herstarten… Ik verwijder de usb en herstart; ok lijkt me.
– ik heb wat problemen met de twee schermen, die ik in portrait (vertikaal) opgesteld gebruik, en na die instelling blokkeert systeem B met een onleesbaar scherm.
– ik heb een kopie gemaakt van de hele home directory na de B-drive gemount te hebben vanuit systeem A; ik weet niet meer of dat voor of na het volgende punt was:
– Ik had de gebruiker een andere naam gegeven dan op systeem A. Dit heb ik proberen recht te zetten door op systeem B de gebruiker te hernoemen vanuit Yast; waarna ik nog wat dingen manueel moest aanpassen om het goed werkend te krijgen op systeem B.
Verklaring
Met btrfs is home gedefinieerd als subvolume, en dat moet apart gemount worden in /home. Als je de disk dus aansluit en mount, zie je een lege directory, namelijk de plaats waar die moet gemount worden.
En dan wordt bovenstaande plots verklaarbaar, want in de niet-gemounte versie was dan een hele kopie gekopieerd vanuit het ander systeem.
Opnieuw geïnstalleerd
Misschien was het dus niet nodig om opnieuw te installeren, maar dat is nu toch al gebeurd.
Wel moet ik op systeem A het bootmenu aanpassen omdat de verwijzing voor boot naar systeem B nog naar de kapotte en verwijderde disk wijst.
Ik zit nu met een rommeltje van boot keuzes, waarbij sdb bv twee keer voorkomt:
De eerste keuze heeft nog een “meer opties”, waarna:
openSUSE Leap 15.2 (on /dev/sdb2) – lijkt te booten alsof er alleen de sdb was.
openSUSE Leap 15.2 with Linux 5.3.16-lp152.106 (on /dev/sdb2)
openSUSE Leap 15.2 with Linux 5.3.16-lp152.19 (on /dev/sdb2)
Oplossing
De oplossing voor het probleem dat ik nog niet ben tegengekomen (omdat ik het export script nog niet gedraaid heb van A – dat dus niet meer werkt omdat ik niet juist kan mounten naar B), is dat ik het B- systeem zal starten, en van daar een import zal doen van de gemounte disk van systeem A (die ook op btrfs maar zonder snapshots werkt).
De naam van een gebruiker veranderen in Linux is niet zo gemakkelijk, omdat de home directory en allerlei instellingen enz die gebruikersnaam kunnen gebruikt hebben. Als je de naam verandert kan je ofwel alles manueel gaan doen, ofwel vertrouwen op systeemtools als Yast.
In Yast, gebruikers, naam wijzigen.
Dan is bv in /etc/passwd de home directory verzet naar de nieuwe naam.
Nadien duiken er toch (kleine) problemen op, want niet in alle omstandigheden werd/wordt %U gebruikt, de universele manier om naar de gebruikers-naam te verwijzen zonder die letterlijk te schrijven.
De home map verwijst naar de vorige naam… en als je op het huisje/home symbool klikt, krijg je een foutmelding dat die directory niet bestaat (je ziet daarin de naam van voorheen).
grep 'oudenaam' *
in .config helpt al een beetje: katemetainfos, plasma iets, qtproject.conf,
in .local/share/user-places.xbel, recently-used.xbel, Trash/info/org.kde.Help.desktop.trashinfo
in .mozilla/firefox prefs.js en pkcs11.txt
Of recursief, ook in submappen zoeken:
grep -r 'oudenaam'
De bestanden zijn met kate, of mcedit gemakkelijk te corrigeren.
Een probleem dat is ontstaan door twee aangesloten beeldschermen in te stellen op vertikale stand in plaats van horizontaal. In eerste instantie leek dat te gaan, maar nadien was het scherm helemaal tot onleesbare mozaiek geworden, en kon ik ook niet meer aan de instellingen om het terug te zetten.
Als je door het uitproberen van instellingen je grafisch scherm onleesbaar hebt gemaakt, en het blijft dat ook na uitloggen/inloggen of herstarten, kan je op zoek naar het bestand met die instellingen.
Als je toch nog dingen uit een grafische interface (je desktop dus) wil doen, kan je een gebruiker bijmaken, tijdelijk, en log daarmee in. Dan kan je met bv fish://user2@localhost werken.
Als je gebruiker automatisch inlogde, kan je vanop de commandolijn in een terminal (bv CTRL-ALT-F2) en de tekstversie van Yast de nodige wijzigingen doen.
openSUSE 15.2 KDE
Ik ben blij het bestand gevonden te hebben met de instellingen, in de map (onder gebruiker):
.local/share/kscreen
daarin zie je een map outputs, en een bestand met een onleesbare lange naam. Daarin blijken de instellingen geschreven te staan.
Ofwel verander je een detail, zoals de orientatie.
Ofwel wis je de bestanden om terug op standaard instellingen te komen.
Nadien kon ik op een vergelijkbaar systeem zien dat daar een andere compositor was ingesteld, nl XRender ipv OpenGL 2.0, in Menu Systeeminstellingen, Compositor
(Systeeminstellingen 5.18.5 in KDE Frameworks 5.71.0; Qt 5.12.7, xcb venstersysteem).
Minimale (server) installatie gedaan, nadien uitgebreid naar desktop (KDE).
Bij opstarten start de computer in een command prompt. De gebruiker logt in, geeft wachtwoord, en tikt daarna “startx”. De grafische console zit daarna bv onder CTRL-F2 of CTRL-F1.
Bij een desktop installatie logt de computer automatisch in met een grafisch systeem en krijg je nadien een gebruikers/login keuze, ofwel wordt de standaard gebruiker ingelogd zonder een wachtwoord te vragen. Als je omschakelt naar een CTRL-F1 console, kan je met CTRL-F7 terug naar het grafisch scherm.
Yast, Servicesbeheer
Je ziet in de lijst dat display-manager status: Niet aktief is bij de originele server.
Bij de originele desktop is dat “aktief”.
De wicked, wickedd-auto4 -dhcp4/6 en -nanny zijn aktief io de servern buet aktief bij de desktop, waar dan weer de NetworkManager, -dispatcher, -wait-online starten bij opstarten systeem.
Dat zullen zowat de belangrijkste verschillen zijn.
En dan een samenvattende keuze die ons toelaat om te schakelen: Standaardsysteemdoel
– staat op “Systeem voor meer gebruikers” bij de orignele server.
Zet naar Grafische interface. Bevestigen.
Bij herstarten kom je mooi in het grafische scherm terecht, en zit dat ook onder CTRL-F7.
Er zijn enkele “gemakkelijke” manieren om een printer in te stellen in openSUSE:
– Via Yast
– via CUPS
– software van leverancier/printerfabrikant
Handigste is op voorhand het ip-adres te weten, dan kan je het zoeken op het netwerk overslaan.
Yast
Voor veel printers is het handig om “hplip” geïnstalleerd te hebben (softwarebeheer).
Dan kan je vanuit Yast proberen met het ip adres en veel kans dat je printer gevonden en aangeboden wordt; hier moet je dan minder intikken want het model wordt al ingevuld.
Nadeel: je moet nadien met wijzig het standaard bladformaat instellen. Eigenaardig genoeg houdt die geen rekening met de reeds gekozen instellingen voor de desktop…
Printerconfiguraties:
– Aanvankelijk is printerconfiguraties leeg: “er is geen afdrukwachtrij” (voor iedere printer wordt er een wachtrij aangemaakt omdat een printer niet altijd onmiddellijk kan reageren)
– hier kan je kiezen voor lokaal (bv printer op usb)/op afstand (= via netwerk)
– “Toevoegen”: begint te zoeken; soms zal er helemaal niets gevonden worden omdat de firewall aktief is.
– Best kijk je of je een HP printer hebt, dan kan je overschakelen naar op “hp setup uitvoeren”, anders kan je Assistent voor verbinding gebruiken.
– Assistent: Je kan dan zelf het adres van de printer ingeven nadat je netwerkprinter gekozen hebt, bv “TCP-poort”, enz.
– HP Setup: Ook hier kies je bv Netwerk, en kan de firewall het detecteren tegenhouden; daar kan je met “manual discovery” een mouw aan passen; geef daar het ip-adres in en het programma vult zelf de gegevens van de printer in (merk, model). Je kan beschrijving en plaats van de printer aanvullen in het volgende scherm. Nadien moet je met “bewerken” het papiersoort op A4 zetten.
CUPS
– je moet root rechten hebben.
– start cups in Firefox met de URL localhost:631/admin
– Tab Administration
– Add printer
bv: socket://192.168.1.240:9100
Daarna:
Name: best de naam van de printer, met model, zodat je gemakkelijk kan kiezen in je print-menu (zal soms afwijken van de naam van de driver, die voor een hele reeks gebruikt wordt; opgelet als die naam automatisch ingevuld wordt op basis van de driver)
Description: hier eerder het doel vermelden (bv A4 facturen, A3 kleurenprinter, enz)
Location: de ruimte, bv Kantoor, Onthaal, ..
(Share: nee meestal; ik ga van mijn desktop geen printerqueue maken)
Make: hier moet je het merk kiezen.
Daarna krijg je keuze uit modellen; hopelijk vind je je model, kies anders iets algemeens (als hp PLC 6). Je kan hier ook ctr-F doen om te zoeken, soms komt een naam voor in stukjes gekapt of gecombineerd met een ander model (bv LaserJet en elders Laser Jet enz).
Media size: Stel de bladgrootte in .. bv A4
Set options .. worden bewaard.
Soms moet je ook andere opties instellen, zoals aanwezige papierlade enz.
Printerdrivers fabrikant
Soms heeft de fabrikant eigen drivers die je kan downloaden, meestal heb je dan een printerdriver.tar.gz bestand dat je kan uitpakken met je bestandsbeheerder of met “tar -xzvf printerdriver.tar.gz”
PPD
Als het enkel een printerdriver.ppd bestand is, kan je dat in de printerconfiguratie aanbieden. Bv via Yast, toevoegen, Assistent voor verbindingen, Netwerkprinter TCP-poort, 192.168.1.123, TCP poort 9100, waarna “Test verbinding” je vertelt of het ok is. Dan moet/kan je een fabrikant ingeven, maar in het volgend scherm kan je “apparaatstuurpaketten” kiezen (duidt manufacturer-PPDs aan), en krijg je een kans met bladeren de locatie te zoeken waar jij je .ppd bestand hebt staan.
Script
Soms is er een shell* script voorzien dat de printerdriver installeert, dan moet je dat uitvoeren, met root-rechten.
(* Of een perl script, …)
Dat kan bv de bestanden installeren in /usr/share/cups/model voor de PPD’s en /usr/lib/cups/filter voor de filters.
Het kan ook aangeven welke geïnstalleerd gaan worden, bv KMbeuEmpPS.pl (cups filter) en KMbeuEnc.pm (encrypty module).
Mogelijk moet je ook het model kiezen, bv “KMbeuC368ux.ppd” (compatibel met je printer, die kan zelf ander nummer hebben) – of je kan ook standaard alles aan laten staan, dan heb je ze allemaal.
Daarna moet je CUPS herstarten om de wijzigingen te zien. Nu zijn de drivers er en kan je de printer installeren in CUPS (webinterface); daar is in de lijst van printerfabrikanten de geïnstalleerde bijgekomen (indien die er nog niet was). Als je één driver (model) geselecteerd hebt, krijg je dat onmiddellijk te zien, anders moet je in de lijst gaan zoeken. In de options achteraf kan je onderaan nog meer specifiek je model aangeven, daar zie je dan bv een keuze uit “C368, C308, C258, C287, C227”.
Als je op Linux geen vriendelijke installatieprogramma hebt, moet je soms wat zoeken om de drivers te vinden die passen voor je machine; meestal zijn drivers compatibel met een aantal toestellen en komt de driver naam dus niet overeen met je printer model.
bv: Konica Minolta C258 is het type van de printer, maar als driver moet je daarvoor installeren: KONICA MINOLTA C368SeriesPS(P) BEU v1.4 (color)
Die is blijkbaar geldig voor “C368, C308, C258, C287, C227”.
Voorbeeld op openSUSE 15.3
Als je de naam kan invullen, zet in de naam het juiste type van printer ipv de “series” naam van de driver die misschien niet overeenkomt.
Driver: KONICA MINOLTA C368SeriesPS(P) BEU v1.4 (color)
job-sheets=none, none media=iso_a4_210x297mm sides=one-sided
Connection: socket://192.168.1.123:9100
Software afgehaald van support site:
unzip KonicaMinolta.zip
extracting: ...
geeft:
BEU Linux CUPS Driver Guide.pdf
GenericBeuUXv1_24_multi_language.tar.gz
KMbeuUXv1_24_multi_language.tar.gz
bizhub_driver-naming_nl_1-1-0.pdf
KMbeuUXv1_24_multi_language
Je zal ook het document “bizhub_driver-naming_nl_1-1-0.pdf” vinden, dat een mooi overzicht bevat van welke modellen van printer hoe genoemd worden in de stuurprogramma’s. Spijtig dat je deze informatie pas krijgt als je de juiste printerdrivers al hebt gevonden…
In die laatste uitgepakte map staat een install script in perl
Je moet het starten als root (of met sudo).
Het geeft de keuze uit:
┌─────────────────────────────Select PPD files───────────────────────────────┐ │ Please select PPD files to be installed. │ │ The version number in brackets shows already installed PPD version. │ │ ┌──────────↑(-)──────────────────────────────────────────────────────────┐ │ │ │ [*] KMbeu754ux.ppd KONICA MINOLTA 754SeriesPS/P v1.7 │ │ │ │ [*] KMbeu958ux.ppd KONICA MINOLTA 958SeriesPS/P v1.4 │ │ │ │ [*] KMbeuC35ux.ppd KONICA MINOLTA bizhub C35 PPD v1.5 │ │ │ │ [*] KMbeuC360iux.ppd KONICA MINOLTA C360iSeriesPS/P v1.0 │ │ │ │ [*] KMbeuC360ux.ppd KONICA MINOLTA C360SeriesPS/P v1.6 │ │ │ │ [*] KMbeuC364ux.ppd KONICA MINOLTA C364SeriesPS/P v1.7 │ │ │ │ [*] KMbeuC368ux.ppd KONICA MINOLTA C368SeriesPS/P v1.4 │ │ │ │ [*] KMbeuC3850ux.ppd KONICA MINOLTA C3850 Series v1.2 │ │ │ │ [*] KMbeuC3851ux.ppd KONICA MINOLTA C3851SeriesPS/P v1.1 │ │ │ │ [*] KMbeuC554ux.ppd KONICA MINOLTA C554SeriesPS/P v1.7 │ │ │ └──────────↓(+)──────────────────────────────────────────────────70%─────┘ │ ├────────────────────────────────────────────────────────────────────────────┤
en na selectie van KMbeuC368ux volgende bestanden klaarzet:
KMbeuEmpPS.pl (cups filter) en KMbeuEnc.pm (encrypty module)
Installation procedure finished! Please restart CUPS deamon now. Depending on OS you may use: │ # service cups restart │ # /etc/init.d/cups restart │ # /etc/init.d/cupsys restart │ # /etc/rc.d/rc.cups restart After restarting CUPS deamon, printers can be installed using the CUPS web interface or any CUPS printer administration tool.
Onze manier van starten staat er niet bij:
systemctl restart cups
Het volgende probleem is weten welke opties er in gebruik zijn, zoals de lades voor het papier (“papierbron”). Die hebben eveneens een cryptische notering (LU302, PC110, PC114, PC110+LU302, ,PC210, PC214, PC410, PC414..) het zou handig zijn dat die ook op de betreffende lade genoteerd staat, zodat je gewoon naar je printer kan kijken om te weten wat je moet aanvinken.
Het helpt als je hun denkwijze en taaltje verstaat: “Double paper feed cabinet” is PC 210 en bestaat uit 2 schuiven!
Maar als je geluk hebt, zit in het vakje aan de achterkant wel het handboek van de printer, waarin de modules opgelijst zijn, en met een beetje geluk de werkelijk geïnstalleerde ook aangeduid zijn.
Lang geleden publiceerden we een script om standaard mappen te maken voor een gebruiker na installatie van Linux (2006: mapjes organiseren..). Ondertussen doen de distributies dat zelf, en heb je misschien enkel wat eigen uitbreidingen (ook voor root):
Root
Script om op uniforme manier mapjes voor te bereiden in de root directory om later drivers en software bij te installeren die langs een andere weg komen dan de eigen packet manager:
configNewRoot.sh
cd /root
mkdir install-log
touch install-log/install-log.txt
mkdir install-drivers
mkdir install-software
In install-log.txt kan je met datum toevoegen wat je (als root) verandert aan een systeem.
De map install-drivers kan bv gebruikt worden om een afgehaalde .tar.gz voor een printerdriver in neer te zetten en uit te pakken, en van daaruit te installeren.
Gebruiker
Script dat gebruikt werd om een aantal desktops gelijkaardig in te stellen:
– een “onzichtbare” .MyConfig directory zodat die gebruikers-instellingen en hulpbestanden als speciale icoontjes voor een link op de desktop enz niet in de weg zitten voor dagelijks gebruik en niet zo gemakkelijk per vergissing gewist worden).
– voor programma’s op maat die in de organisatie gebruikt worden hetzelfde: het woord “system” in de naam “.systemPrograms” doet de gebruiker hopelijk nadenken alvorens daar in te grijpen. De onderverdeling hier: Source voor het afhalen van de bronbestanden (in tar.gz vorm; dan kan je daar snel zien hoever het systeem bijgewerkt is of zou moeten zijn); de Project voor lokaal uitpakken en compileren, en debuggen vanuit de IDE indien nodig; en de Run voor de executable of uitvoerbare programma’s, waarnaar gelinkt kan worden vanuit een icoon op de desktop om het programma te starten)
De Desktop1..4 directories kan je gebruiken om een kopie/backup van hun desktops te maken, of een screenshot; handig als de gebruiker per vergissing zijn desktop overhoop haalt ..
configNewUser.sh
mkdir ~/Screenshot
mkdir ~/Print
# in case of use of nextcloud:
mkdir ~/Nextcloud
# to keep logs of scripts run
mkdir ~/bin/Log
# to mount Network drive for this user
mkdir ~/NetwerkU
touch ~/NetwerkU/notConnected.txt
echo "Netwerk drive not connected" > ~/NetwerkU/notConnected.txt
mkdir ~/AttachOut
echo "Klaarzetten attachments voor mail uit " > ~/AttachOut/AttachOut.txt
mkdir ~/.MyConfig
touch ~/.MyConfig/SeeAlsoRootInstall-log
# for icons used in (dekstop)links to programs
mkdir ~/.MyConfig/icons
echo "personal configurations " > ~/.MyConfig/MyConfig.txt
# to save desktop specific things..
mkdir ~/.MyConfig/Desktop1
mkdir ~/.MyConfig/Desktop2
mkdir ~/.MyConfig/Desktop3
mkdir ~/.MyConfig/Desktop4
ls -lFA ~/.MyConfig
mkdir ~/.systemPrograms
mkdir ~/.systemPrograms/gb3Source
mkdir ~/.systemPrograms/gb3Run
mkdir ~/.systemPrograms/gb3Project
ls -lFA ~/.systemPrograms
Software
Sript om je favoriete software te installeren:
Om zypper standaard te laten bevestigen op allerlei vragen bij installatie: gebruik -n; draai dit script met sudo:
install-software.sh
zypper -n in nextcloud-client
zypper -n in hplip
# als backup voor kate
zypper -n in kwrite
zypper -n in scribus
zypper -n in gimp
zypper -n in inkscape
zypper -n in krita
zypper -n in librecad
zypper -n in chromium
zypper -n in thunderbird
zypper -n in filezilla
zypper -n in ktorrent
zypper -n in mc
# voor programmeerwerk:
zypper -n in git
zypper -n in gambas3
# en/of als dat niet werkt:
zypper -n in gambas3-ide
zypper -n in gambas3-gb-jit
En als je op je desktop een database server wil of webdevelopment doet; serversoftware en wat tools:
install-lamp-software.sh
zypper -n in mariadb
zypper -n in apache2
zypper -n in phpMyAdmin
zypper -n in iftop
zypper -n in iptraf
zypper -n in nethogs
zypper -n in tmux
zypper -n in htop
#zypper -n in
Eén van de gemakkelijkste manieren van werken vond ik de laatste jaren de software.opensuse.org website; je kan er naar software zoeken en je krijg een overzicht van welke versies er zijn voor welk systeem. Met een eenvoudige klik kan je het installeren “one click instal”, en zo nodig worden de toe te voegen repositories aangeboden ter bevestiging. Dit systeem werkt al jaren goed, maar nu, met OpenSUSE 15.3 lijkt het tot stilstand gekomen.
Voorbeeld: e-ID software, nextcloud client, …
Toch niet zo erg
Update 12/01: Het is alleen de site…
Originele tekst
Volgens deze reddit post kan je wel andere repo’s gebruiken:
https://www.reddit.com/r/openSUSE/comments/oyyryi/question_about_almost_every_software_not_being/Zoals:
openSUSE Backports for SLE 15 SP3Maar het zichtbare aanbod gaat maar tot SUSE SLE-15-SP2:
https://software.opensuse.org/package/nextcloud-desktop-dolphin
Via een omweg langs “Unsupported distributions”
https://build.opensuse.org/package/show/openSUSE%3ABackports%3ASLE-15-SP3/nextcloud-desktop
kom ik terecht bij..
https://software.opensuse.org/download/package?package=nextcloud-desktop-dolphin&project=home%3Alrupp
.. met helaas het resultaat:
An error occurred while initializing the software repository.
Details:
https-download.opensuse.org-2afca367: [https-download.opensuse.org-2afca367|https://download.opensuse.org/repositories/SUSE:/SLE-15-SP1:/GA/pool/] Valid metadata not found at specified URL
History:
– [https-download.opensuse.org-2afca367|https://download.opensuse.org/repositories/SUSE:/SLE-15-SP1:/GA/pool/] Repository type can’t be determined.Try again?
Maar uiteindelijk lukt dat en lijkt de opensuse backports hier belangrijk te zijn…
URL: https://download.opensuse.org/repositories/openSUSE:/Backports:/SLE-15-SP3/standard/
Category: YUMURL: https://download.opensuse.org/repositories/SUSE:/SLE-15-SP1:/Update/pool-leap-15.3/
Category: NONEOf
https://software.opensuse.org//download.html?project=openSUSE%3ABackports%3ASLE-15-SP3&package=nextcloud-desktop
Add repository and install manually
Toch niet zo erg…
(Update 12/01/2022)
Ondertussen heeft een nuttige reaktie op forums.opensuse.org duidelijkheid gebracht:
De software LIJKT niet beschikbaar te zijn voor 15.3. De website ZEGT dat die software niet beschikbaar is.
Maar als je dat negeert, en gewoon in het “software install” onderdeel van Yast kijkt, vind je de software wel.
Of als je op de commandolijn gewoon het installatiecommando geeft, lukt het ook (je moet dan wel de naam kennen).
Blijkbaar heeft organisatie achter de schermen er iets mee te maken, en wordt die site automatisch ingevuld; door de wijziging verloopt dat voor 15.3 niet correct… met alle verkeerde conclusies vandien.
Tijdens een update van Tumbleweed, die gebeurt op de commandolijn, die in tegenstelling tot het normale zupper up gebeurt met
zypper dup
krijg ik de volgende foutmelding:
Segmentation fault (core dumped)
Ik had een keuze gekregen om een pakket ofwel te behouden, ofwel de repository aan te passen naar openSUSE, dus ik probeer opnieuw met de andere keuze. Resultaat: dezelfde foutmelding.
Ik let nu op wat het laatste stuk van de update is waar de foutmelding op volgt (iets met Perl).
Dit systeem is lang niet ge-update, dus misschien is de update abnormaal groot? Dit systeem heeft “maar” 4 GB geheugen, dus ik sluit de grafische omgeving af en werk vanuit de terminal op ctrl-F1 om geheugen te sparen; maar de fout blijft terugkomen.
Ik start de update opnieuw, en ik merk dat er een aantal paketten al in de “cache” zitten en overgeslagen worden. Nu stopt de update na een ander pakket. Ik probeer nog eens, en nu is het weer een ander pakket. Geraakt de update telkens verder als er meer in de cache zit?
Ik blijf proberen en zie hoever ik geraak ….
De voorbijrollende te installeren paketten hebben een nummer, met daarnaast het totaal aantal paketten. Ik zie dat na elke “crash” van zypper we wel iets verder zijn in de lijst, en inderdaad, ik geraak er na tientallen keren opnieuw “zypper dup” doen echt door.
Daarna kan ik reboot uitvoeren en start het nieuwe systeem.
Deze gebruiker heeft het ook voorgehad, en heeft zijn eigen manier om er mee om te gaan; hij voert de update uit als root: zypper --non-interactive dup
Kijk in zijn artikel over “hoe en hoeveel updates (dup) doen bij Tumbleweed” bij Problem 2 – Segmentation Fault
Ik weet niet wat hij bedoelt met “under-powered”, ik had het probleem voor op een “oude” pc met 4G geheugen. Ik ben er op een keer niet meer doorgeraakt, en heb daar nu Leap op staan. Ik draai nog wel Tumbleweed op een laptop, en inderdaad, de widgets op de Plasma desktop zien er mooier uit…
Op een wat ouder systeem wil ik beter kunnen opvolgen wat waarom lang duurt; en ik wil dat deze keer niet met command line doen, maar op de dekstop. Op KDE is dat gemakkelijk, je installeert ze als widgets op de desktop. Bij Ubuntu moet ik even zoeken.
Ubuntu Software
Bij “Ubuntu software” was me nog nooit een subtiel pijltje opgevallen dat meer rubrieken toont dan er op het eerste zicht zijn: Developer Tools, Education and Science, Utilities. Als je ook maar iets aanraakt klapt dat ook telkens toe, het lijkt wel of ze niet willen dat je die gebruikt.
Daarin zitten allerlei systeem hulpmiddelen, programmeertalen (Gambas3, Scratch,..), databankbeheerders (MySQLworkbench, pgAdmin), SonicPi, enz.
Bijvoorbeeld:
– Sysinfo: “Display detailed computer/system information”
Toont naast de vele statische systeeminformatie ook bv geheugengebruik (met refresh optie).
– Task Manager: “A GUI application for monitoring and controlling running processes written for Xfce”
Toont live CPU gebruik en geheugengebruik plus een takenlive.
(waarom zijn deze niet standaard geïnstalleerd vraag ik me af)
Deze server heeft een basis-systeem van opensuse 15.3 geînstalleerd gekregen van usb-key; dat gaat vrij snel, en daarna kan je verder doen vanop afstand via de commandolijn.
Log in via ssh.
Start yast.
Updates, yast
Bij Yast, Software, Online Update krijg je (na Initializing..) een lijst met updates. In de eerste kolom staat een a+ of niets, tweede de naam “SUSE-2020-3129” bv, derde de aard “recommended/security/..”, daarna een samenvatting in tekst, en laatste kolom Version staat een “1” bij alles (hier op dit moment).
Bovenaan staat “Filter”, en onderaan zie ik dat die staat op “needed patches”. Ik kies F10 om er uit te gaan, maar helaas betekende dat bevestigen, en de updates draaien. Er komt een melding dat herstart moet worden om de updates te doen werken.
Updates, zypper
Na het opstarten doe ik zypper up, dat ook nog iets upwaardeert..
Software bij-installeren
Als je geen individuele software wil selecteren, maar een kant en klare combinatie wil gebruiken, bv LAMP, kan je Yast omschakelen naar die keuze. In ht veld Filter, waar Search staat, kan je naar “Patterns” verzetten.
Bij “Web en LAMP server” zal die ook voorbeelden en documentatie mee installeren. Dat betekent ondermeer een “It works” index.html, een favicon.ico en robots.txt bestand.
Anders:
Yast, software management, zoek..
– mariadb (databank – install)
Geeft message at /var/adm/update-messages/mariadb-10.5.8-1.5-something met wat uitleg voor ingebruikname.
– eventueel mariadb-tools
– mc (midnight commander – install)
Het is niet omdat je Apache geïnstalleerd hebt, dat die ook werkt.
systemctl start apache2
systemctl status apache2
Je kan van localhost testen, zonder GUI/browser met :
mkdir test
cd test
wget http://localhost/
Dan vraag je de indexpagina op (als die bestaat wordt die hier naar je test map afgehaald/bewaard); anders krijg je een fout, bv 403), maar daarmee heb je al een idee hoever het al werkt.
Het is niet omdat je Apache gestart hebt, dat die ook bereikbaar is (van buitenaf).
nmap -p 80 ip.address.1.100
(openen gekozen poort – standaard 80 – in firewall).
Yast, Firewall, External, Apache2 aanzetten.
Yast, Firewall, Interfaces: eth0 staat op “default”. Zet op “external” of check of default external is (standaard meestal wel)
Dan bevestigen en de firewall herstarten:
(zie ook http://linuxuser.copyleft.be/liglog/?p=8253)
systemctl restart firewalld.service
MariaDB: secure install?
De melding toont hoe je mariadb kan starten, en verwijst naar het van mysql bekende script om wat beveiligingen toe te passen: mysql_secure_installation.
(Zet wacthwoord en verwijdert anonieme gebruiker en test databank, verhindert root login vanop afstand, en herlaadt de rechtentabellen)
Voor je dat script start moet je de databank starten, anders krijg je een foutmelding (Can’t connect to local MySQL sever through socket ..) bij de vraag om het wachtwoord.
systemctl start mariadb.service
systemctl status mariadb.service
q
mysql_secure_installation
Volg de stappen van het script (het gevraagde root wachtwoord is dat van de databank root user, niet van de server!)
Enter, "n" Enter, "Y" Enter, (new password), (new password), "Y", "Y", "Y", "Y"
Probeer of wachtwoord klopt:
mysql -u root -p
Succes.
Is er een power management? Is het een screensaver? Hier alvast iets:
https://raspberry-projects.com/pi/pi-operating-systems/raspbian/screensaver
De meeste systemen komen met een voorgeïnstalleerde Windows, bv 10, geînstalleerd met UEFI toestanden.
Boot
In het bios (bv ESC ingeduwd houden bij opstarten) kan je de instellingen voor het booten veranderen, en bv de UEFI Boot Sources op Disabled zetten.
Daarna USB-key met opensuse 15.3 aansluiten, ESC of F9 om boot medium te kiezen.
Kies de USB-key uit de aangeboden mogelijkeheden.
OpenSUSE
kies het toetsenbord; bv Belgisch (taal laat ik op standaard Engels staan).
Activate online repositories: No (later wel).
Installatie: “Server” of “Transactional Server” (met read-only file system; die reboot automatisch na updates, ’s nachts ergens tussen 3 en 5, maar instelbaar. Voordeel is dat je er niet zelf aan moet denken om te herstarten om de updates aktief te maken, en dat het updaten geen productieve tijd wegneemt. Wel checken wanneer je backups lopen!)
Import public key: .. (HD nummer).. hier kan je waarschijnlijk voorbij zonder op te letten..
Netwerk
Probleem met instellen van netwerkgegevens en/of ip-adres:
– ping: Destination host unreachable
– network is unreachable of zoiets
systemctl status network
Toont of wicked werkt (default op Suse voor vaste computers; voor laptops is het Network Manager)
(werkt met de wicked deamon wickedd, voor systemctl start wicked of systemctl start network zie meer hier)
Voorbeeld van instellen van een server onder opensuse 15.3
met yast: System, Network Settings:
Overview – Hostname – Routing
Overview: netwerkkaart(en) zichtbaar met mac-address en device name (bv eth0/eth1), en ip-adres of not configured.
Edit of Add om te wijzigen.
– ip adres 192.168.1.123 (bij instellen kies /24 ipv /32)
(ip a controleert)
Hostname/DNS
– Static hostname “myserver”
– Set hostname via DHCP: No
– Modify dns configuration (Use default policy): Minstens invullen Name Server1: bv 192.168.1.1
– domain search – (leeg laten? locale mynetwork.loc?)
Routing
je moet niet perse als server doorsturen, maar wel je default ingeven, bv 192.168.1.1 , device: eth0, destination leeg laten.
(dan test: cat /etc/resolve.conf moet achteraan nameserver 192.168.1.1 bevatten)
Na wijzigen zeker ook herstarten om te kijken of het bij start allemaal op zijn pootjes terechtkomt.
Is de kabel ingestoken, netwerkaansluiting aktief?
ip a controleert; geeft bv down als kabel los is, “up” als kabel aangesloten is (en ververst ook bij wijziging).
| m | D | w | d | v | Z | Z |
|---|---|---|---|---|---|---|
| « jun | ||||||
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Powered by WordPress