400 kit update
Wie een Raspberry Pi 400 kit bestelt, kan kiezen tussen verschillende uitvoeringen, bv Qwerty en Azerty (fr).

Die laatste heeft een bijgevoegd Franstalige versie van de officiële Raspberry Pi beginners gids: “Le guide officiel du débutant Raspberry Pi”, het is de 4e editie, die tov van de vorige edities uitgebried is met inhoud over de pi 400.

Als je de Qwerty versie koopt (EU), dan krijg je de Engelstalige “The Official Raspberry Pi Beginner’s Guide” in de “5th edition”, een nieuwere uitgave dus.
Auteur: Gareth Halfacree.

Ik heb er nog geen Nederlandstalige versie van gezien, dus bij de “NL” versie zal waarschijnlijk een Engelstalige zitten.

Raspberry Pi 5 update
Tijdens de update komt er een waarschuwing ivm Raspberry Pi Connect.

Start programma van desktop
Een icoon op de desktop om een programma te starten werkt in Raspbian 11 niet zo vlot als telkens de vraag gesteld wordt:

Dit tekstbestand lijkt een uitvoerbaar script te zijn. Wat wilt u ermee doen?
Uitvoeren – Uitvoeren in terminal – Openen – Annuleren

Op sommige systemen wordt die vraag de eerste keer gesteld dat je een progromma probeert uit te voeren, maar hier komt die vraag altijd terug, ook nadat je een keer “Uitvoeren” gekozen hebt.

Het starten met of zonder vraag is een algemene optie die kan veranderd worden:

File manager, Bewerken, Voorkeuren, Algemeen (Gedrag): "Vraag niet om opties bij starten van uitvoerbaar bestand".

Icoon
Het icoon zelf kan je tegenwoordig veranderen op de Raspberry Pi desktop: klik rechts, Eigenschappen, klik op het icoon en kies een ander icoon, ofwel uit het aanbod, ofwel uit “afbeeldingsbestanden” waar je naar eender welk grafisch bestand in je home directory struktuur kan.

De achtergronden van de Raspberry Pi zijn landschappen, steden, enz.
Er is maar één meer abstracte achtergrond, dat is PiSystem.png; een witte achtergrond met zacht grijs getekende onderdelen die met pi/pi400 te maken hebben.

Rechtsklik, Burobladvoorkeuren, tab Desktop: Picture (toont de beelden uit /usr/share/rpd-wallpaper/

Je kan ook gewoon een achtergrondkleur instellen. Trouwens als je een tweede scherm aansluit, heeft dat enkel een achtergrondkleur.

De Rapsberry Pi laten opstarten in een bepaalde toepassing

Er is een map waar bij het opstarten gekeken wordt welke programma’s te starten:/home/pi/.config/autostart

ps: In documentatie vind ik ook nog andere gelijkaardige mappen: /home/pi/.config/lxsession/LXDE-pi/autostart

Het kan dat de map ~/.config/autostart nog niet bestaat;

• op één pi bestond die niet en heb ik die gemaakt
• op de andere bestond die wel en bevatte die een bestand LXinput-setup.desktop, met toetsenbord/muisinstellingen

Een programma dat je in deze map zet wordt automatisch uitgevoerd.

Opstarten met een zelfgeschreven applicatie in gambas3
– Vanuit de gambas programmeeromgeving (Gambas3-IDE) kan je een programma compileren tot uitvoerbaar, met de optie om een link op de desktop te maken; doe dat.
– de link kan je dan naar de autostart map verplaatsen (of kopieren).

Raspberry Pi OS

Raspberry Pi OS is sterk verwant aan Debian, maar is niet hetzelfde. Debian werkt met versies, en Raspberry Pi OS volgt die in grote lijn maar is tussendoor in “continual development” een beetje als een “rolling release” (vgl bv tumbleweed). Dat heeft zijn voordelen (altijd doorlopende ontwikkeling en verbeteringen zonder te moeten wachten op een nieuwe grote versie), maar ook nadelen; er zal in de loop der tijd gemakkelijker iets “breken”, terwijl je dat bij afgelijnde versies eerder zal hebben bij overgang naar de nieuwe grote “versie”.

Onderhoud
Apt-get is stilaan vervangen door apt.
Verder is het gebruik gelijkaardig als vroeger, behalve (vanwege de rolling release) voor de “upgrade”!

Zoeken

apt-cache search gambas3

Toon meer info:
apt-cache show gambas

Installeren van software
Eerst:
sudo apt update

+ installeren:
sudo apt install gamba3-ide

De-installeren:
sudo apt remove gambas3

Werkelijk ook alles wissen:
sudo apt purge gambas3

Upgrade
Dit is anders dan de bekende apt-get upgrade:

sudo apt full-upgrade

Check eerst eventueel de vrije schijfruimte:
df -h

Ruimte vrij maken (overgebleven bestanden van installatie/updates)
sudo apt clean

https://www.raspberrypi.com/documentation/computers/os.html#update-software

GPIO

https://www.raspberrypi.com/documentation/computers/os.html#gpio-and-the-40-pin-header

Firmware
Wees voorzichtig, maak een backup!

sudo rpi-update
...
sudo reboot
Vorige firmware versie:

sudo apt-get update

sudo apt install --reinstall raspi-firmware

Raspberry Pi 400 FR Kit

Deze kit bevat de embedded-toetsenbord-Raspberry Pi 400 met systeem op een 16 G grote SD-kaart er reeds in, een SD-card adapter, een voedingsadapter, en een bijpassende muis. In de doos ook een mini-hdmi naar hdmi kabel (de aanlsuiting is idd mini), en een -natuurlijk- Franstalig boekje: “Le Guide Officiel du débutant .. comment utiliser votre nouvel ordinateur”; inleiding in Raspberry Pi (een algemeen boek, niet alleen over de 400).

Het opstartscherm toont een eventueel toegewezen ip adres. De opstartprocedure leidt je snel door een paar keuzes; gebruiker en wachtwoord, land, taal, wifi of ethernet, en dan wordt de software gecheckt (updates worden afgehaald).
ps: Als je hier voor Belgie als land kiest, wordt de toetsenbordinstelling op Belgisch gezet, en staan een paar tekens niet meer juist (verschil Azerty BE en Azerty FR).
Er is geen root account wachtwoord gevraagd geweest.

Installatie eindigt met :

System is up to date

Daarna wordt aangeboden om te herstarten.

De commandolijn/terminal vermeldt Raspbian GNU/Linux 11 met kernel 6.1 aarch64 (geen Raspberry Pi OS).

Dan kan je verder software installeren: menu Voorkeuren, Add/Remove software .. bv “Ontwikkeling” (“Development”: Programmeren enz): het duurt even eer de lijst getoond wordt, dus waarschijnlijk wordt online gecheckt wat beschikbaar is …
Je krijgt een zeer lange alfabetische lijst, gelukkig is er links boven een “zoek” veld: “gambas..”; beschikbare versie is 3.15 (“Complete visual development environment”). Om verder te gaan moet het wachtwoord ingegeven worden.

Na installatie vind je het programma terug in het menu: Gambas 3.15.2.

Rechtstreeks starten
De Raspberry Pi bordjes hebben geen aan/uit schakelaar, (je moet de voeding onderbreken om ze te starten), maar deze Pi 400 heeft een toets op het toetsenbord waar een rood aan/uit icoon bij de F10 toets staat. Het leek een optie-combinatie te zijn; ook de optie-toets betekenis wordt in rode symbolen aangegeven, zoals F11 en F12 die onder F1 en F2 staan, PgUp en PgDown die bij de pijltjes staan, en die met de framboos-toets omgeschakeld worden. Maar als de Pi 400 uitstaat, kan je rechtstreeks op de F10 toets duwen om hem aan te zetten, de optie is niet nodig.

Updates
Rechtsboven komt een “update” symbool te staan, waaronder je 2 keuzes krijgt: bekijk updates, haal updates af. Als de updates zijn uitgevoerd, verdwijnt het icoon.

Helaas werkt de bluetooth niet goed op mijn laptop (HP Probook 840 G2) met openSUSE Tumbleweed.

Een bestand van mijn smarpthone (met Sailfish) via bluetooth naar mijn desktop sturen gaat niet op deze laptop, hoewel de verbinding tussen de apparaten wel gemaakt is.

Eerst gebeurt niets; dan vanuit laptop verbonden met smartphone: “verbonden”, terug bluetooth sturen: er gebeurt niets. (normaal moet er nu een venstertje opengaan dat bevestiging vraagt om het gestuurde bestand te ontvangen; zo gebeurt het op een andere laptop met dezelfde smartphone).

Het icoon van bluetooth staat als “verbonden”, zowel op smartphone als laptop;
Laptop:
XPeria XA2 connected
Paired: yes
Trusted: yes

Op een andere laptop gaat het wel, dus waarschijnlijk een hardware/drivers probleem op deze.

Oplossing

Installeer bluez-obexd:

sudo zypper in bluez-obexd

Starten:

systemctl --user start obex.service
systemctl --user enable obex.service

Log
Mijn zoektocht … (meer…)

KDE – Gnome – Terminal

KDE

Kamoso:
sudo apt install kamoso

Ubuntu
Cheese:
sudo apt-get install cheese
Gebruik: https://manpages.ubuntu.com/manpages/trusty/man1/cheese.1.html

Terminal

Streamer?

Het kan zijn dat andere v4l onderdelen (libv4l) al aanwezig zijn, maar de command line tools niet:
(en gambas3 heeft nog eens zijn eigen component gambas3-gb-v4l)

cnf streamer

Het programma 'streamer' kan gevonden worden in de volgende pakketten:
* v4l-tools [ pad: /usr/bin/streamer, opslagruimte: zypp (repo-oss) ]
* v4l-tools [ pad: /usr/bin/streamer, opslagruimte: zypp (https-download.opensuse.org-3b362bd7) ]
Probeer te installeren met:
sudo zypper install v4l-tools

Gebruik:
streamer -f jpeg -o image.jpeg

Andere …
fswebcam

sudo apt-get install fswebcam

SD voor Raspberry Pi
Voor een Raspberry Pi moet je al eens een nieuwe SD kaart kopen, want dat is het onderdeel dat na een paar jaar al eens faalt. Vroeger volstond een 4 tot 8 GB kaart (grootte van de ISO) voor het systeem van een Raspberry Pi, en als je een grotere kaart gebruikte, moest je speciale technieken aanwenden om de rest van de kaart-capaciteit te kunnen gebruiken. Maar de huidige versies van Raspberry Pi OS zorgen daar ondertussen automatisch voor. Resten nog de andere eigenschappen als snelheid.
Ik merk dat er nogal wat verschillende manieren zijn om de eigenschappen van de kaart aan te duiden; CLass 10 , UHS-I Class I Premium, .. ; wat is marketing en wat heeft betekenis?
Wat is relevant voor de Raspberry Pi?

De meeste kaartjes worden gepromoot voor gebruik in cameara’s, vandaar de nadruk op het snel kunnen schrijven van data, achtereenvolgens.
Maar bij een Raspberry Pi is het gebruik anders:
– het doorlopend schrijven op het kaartje gebeurt bij het schrijven van de ISO, installatie van het systeem op de kaart, één keer dus maar.
– daarna is het een wisselend lezen en schrijven dat de dienst uit maakt.
– de kaartlezer van de Raspberry Pi heeft ook zijn SDIO beperkingen: “De gemiddelde ‘bus’ snelheid van de SD kaartlezer is ong. 23MB/s lees of schrijfsnelheid” (jdb
Raspberry Pi Engineer & Forum Moderator)

Volgens https://forums.raspberrypi.com/viewtopic.php?t=232148
“De SD kaartjes die wij leveren voorgeformatteerd met het NOOBS besturingssysteem zijn optimaal voor lees/schrijf snelheid, typisch 1,5 MB/s willekeurig schrijven, 6 MB/s willekeurig lezen..”
Je moet dus al toegewijd gaan testen en meten om daar iets over te kunnen zeggen: “random 4k read/write performance”.

Een Pi 3B+ gebruiker bootte van een exnterne usb-stick, waardoor zijn kaartlezer vrij was om een testprogramma te draaien op lees/schrijf snelheid. Hij kwam uit rond 23 MB/s voor een paar verschillende kaartjes, wat klopt met bovenvermelde waarde.

Verder blijft de mogelijkheid met een extra SSD drive te werken, die door de aansluiting via de USB-poort (gedeelde USB controller voor de Pi poorten/netwerk) ook niet optimaal presteert, en misschien trager opstart, maar wel sneller werkt daarna. De Raspberry Pi 4 heeft (gigabit ethernet en) USB3, die is wat sneller (“tot 10 x sneller zegt de produkt aankondiging”).

SD card Eigenschappen

* Snelheid

U1 : minder snel dan U3.
U3: hogere snelheid, bv opnemen 4K-Ultra-HD video.

* Capaciteit:

U1: beperkte capaciteit
U3: gaat tot hogere capaciteit: 32 GB- 1 TB

* UHS bus-snelheid: Romeinse cijfers I, II en III

* UHS speed klasse Romeins cijfer of hoofdletter “V” (voor video?)

* Prijs
(06/2023)
Een merk-kaartje van 1TB kost meer dan honderd euro, bv 154 €.
Een merk-kaartje van 32 GB (class 10/UHS-I-120MB/s) SDHC kaart kost minder dan 10 euro; bv 8,5 €.

Het is even geleden dat ik een Raspberry Pi geïnstalleerd heb (ze zijn nog altijd niet te krijgen, dus dat gebeurt enkel als ik er eens kan hergebruiken omdat het originele project niet meer loopt). Even snel in het klad mijn log:

Download
Raspberry Pi image (systeem) downloaden van https://www.raspberrypi.com/software/operating-systems/

keuze tussen bv 32 bit en 64 bit versies; bv 64 bit:

2023-05-03-raspios-bullseye-arm64.img

Als het afgehaalde bestand “gecomprimeerd” is moet je het “uitpakken” eventueel met een tool als Ark.

Imager voor Raspberry Pi
De volgende stap is het overbrengen van
Er wordt aangeraden de imager te gebruiken, ik vind geen uitleg om gewoon de commandolijn te gebruiken met bv dd, zoals ik voor andere ISO’s doe. Maar goed, als iemand de moeite heeft gedaan er software voor Linux voor te schrijven, proberen we die. Ik zoek bij (opensuse) software en vind:

rpi-imager - Raspberry Pi Imaging Utility

Raspberry Pi Imager is the quick and easy way to install Raspberry Pi OS and other operating systems to a microSD card, ready to use with your Raspberry Pi. Watch our 45-second video to learn how to install an operating system using Raspberry Pi Imager.
Download and install Raspberry Pi Imager to a computer with an SD card reader. Put the SD card you’ll use with your Raspberry Pi into the reader and run Raspberry Pi Imager.

Na installatie te vinden in het menu onder “hulpmiddelen” als Imager (met een framboos icoon).

Indrukwekkend genoeg start die in het Nederlands (het was me niet onmiddellijk duidelijk of dat als root moest..)

* Kies besturingssysteem
Je kan een besturingssysteem kiezen uit een hele lijst van beschibkare systemen, er staat bij hoe groot de download is. Maar je kan ook een reeds gedownload bestand selecteren.

* Kies opslagapparaat
Interne SD kaartlezer..”Voorbereiden …” ..
“Schrijven …” ..
“Verifieren … ” ..

* Schrijf
Vraagt root wachtwoord.. (daarmee is die vraag beantwoord).

“Voorbereiden …” ..
“Schrijven …” ..
“Verifieren … ” ..

Ps: Er is ook een Annuleer knop voorzien.

Gemist
Pas als hij helemaal klaar is en vraagt de SD te verwijderen, zie ik de knop met het tandwieltje.
Die geeft een scherm met “geavanceerde instellingen”, die ubuntu-achtig verstopt waren dus.
Conclusie: Ik mistte de kans om de hostnaam in te stellen, de SSH te laten inschakelen, de gebruikersnaam/wachtwoorden in te stellen, de wifi te aktiveren en in te stellen, de regio-instelling te doen…

Met de optie “alleen voor deze sessie” of “altijd toepassen”.

Ok?
In ieder geval, nu zou je SD kaart klaar moeten zijn voor gebruik.

Eerste start

Bij het starten zie ik meldingen voorbijrollen als:

Resizing root filesystem (het zou fantastisch zijn als hij automatisch de rest van de kaartruimte bruikbaar maakt ..)
generating ssh keys
rebooting

Er start een Instellingen programma: een scherm dat doet denken aan de Raspberry Pi 400, met tekeningetjes van allerlei componenten op de witte achtergrond.

Country (kiezen uit een ellendige lijst en het toetsenbord werkt niet; scrollen dus … )
Belgium / Flemish / timezone Brussels (setting location..)

Create user, password: nu moet je zelf een gebruikersnaam kiezen, en een wachtwoord opgeven (vroeger was de standaard gebruiker “pi”, maar dat maakt het ook makkelijker voor aanvallers…).

Ik sla de wifi over.

Dan wordt gevraagd om te checken of er updates zijn, dus ik sluit de kabel aan.

Getting updates .. Downloading updates ..
Installing …
Setup Complete. System is up to date. Ok.
Restart to let the settings take effect.

Een vurige lucht vult het scherm, ik start de bestandenbeheerder, vrije ruimte: 24 G (dat is goed, de sd kaart is 32 Gig, dus het beschikbaar maken van de extra ruimte op de kaart gebeurt automatisch nu).

Installeren software
* Gambas
sudo apt install gambas3-ide (bevestigen)
Ok, menu programmeren, Gambas3, De Gambas IDE start als versie 3.15.2

Maar dan zijn er veel onderdelen niet mee geïnstalleerd, dus ik probeer nog
sudo apt install gambas3. Dat haalt nog een groot aantal onderdelen af.

Daarna: free: 23.4G

* MariaDb

…

Een niet meer al te nieuwe Kyocera printer uit de voorraadkast gehaald (FS 1370DN) en aangesloten op een huidige desktop met OpenSUSE 15.4. En nu installeren, waarbij Kyocera hier echt uitblinkt in zijn Linux ondersteuning!

Drivers
Eerste stap is zoeken naar drivers. Er is een (Belgische versie van de) website:

https://www.kyoceradocumentsolutions.be

Maar door een zoek op het model kwam ik rechtstreeks op de downloadpagina terecht, die me verwelkomt met:

We have detected your Operating System: Linux

Ze bieden twee mogelijkheden aan:

• Linux UPD driver with extended feature support (5.0) 287 MB ZIP
• Linux PPDs (PPD 8.4) 51 KB ZIP

Ik download de 2 files:

• FL-1370D_Linux.zip
• KyoceraLinux-Phase5-2018.08.29.zip

FL-1370D_Linux

Uitgepakt geeft een mapje “Linux” met daarin een Readme.htm en taalmappen:

• English
• French
• German
• Italian
• Portugese
• Spanish

In bv het mapje English zit Kyocera_FS-1370DN.ppd

In printer instelling (yast) ppd geladen.
Ok testpagina en print werken (aansluiting via USB poort).

KyoceraLinux-Phase5

Dit is het “kyocera print panel” hulpprogramma dat je kan gebruiken in plaats van de cups-webinterface.

KyoceraLinux-Phase5-2018.08.29.zip uitpakken geeft KyoceraLinux-Phase5-2018.08.29.tar.gz

KyoceraLinux-Phase5-2018.08.29.tar.gz uitpakken geeft:

mappen

• CentOS
• Debian
• Fedora
• OpenSUSE
• Redhat
• Ubuntu

en een License.txt en een ReadMe bestand.

De License.txt bevat info over licenties van OpenSSL, SSLeay, curl, PyPDF2

De Readme file legt uit hoe te gebruiken voor de verschillende distributies, bv voor opensuse met gebruik van zypper, redhat met yum, debian/*buntu met dpkg of apt-get, en zelfs uitleg hoe te de-installeren.

De distributiemappen bevatten blijkbaar de programma’s voor 32-en 64-bit systemen:

OpenSUSE:

/EU
– kyodialog_i386
– kyodialog_x86_64

/Global
– kyodialog_i386
– kyodialog_x86_64

Met telkens een gelijknamige .rpm in de map, bv kyodialog-0.0-x86_64.rpm

Dus:
zypper install kyodialog-0.0-x86_64.rpm

Verouderd

Dit geeft vanaf OpenSUSE 15.4 foutmeldingen op het ontbreken van python2-Pillow:

PrinterDrivers/KyoceraFS1370DN-Phase5/OpenSUSE/EU/kyodialog_x86_64 # zypper install ./kyodialog-0-0.x86_64.rpm
Gegevens van opslagruimte laden...
Lezen van geïnstalleerde pakketten...
Pakketafhankelijkheden oplossen...
_
Probleem: niets levert 'python2-Pillow' nodig door het te installeren python2-reportlab-3.4.0-3.6.1.x86_64
Oplossing 1: kyodialog-5:0-0.x86_64 niet installeren
Oplossing 2: python2-reportlab-3.4.0-3.6.1.x86_64 afbreken door enige van zijn afhankelijkheden te negeren
_
Kies uit de bovenstaande oplossingen door een nummer of kies (a)nnuleren [1/2/a/d/?] (a): 1
Afhankelijkheden oplossen...
Pakketafhankelijkheden oplossen...
Geen activiteit.

python2-Pillow bestaat voor tumbleweed en openSUSE 15.3, niet voor 15.4 (op dit moment). In openSUSE 15.4 is wel python3-Pillow aanwezig (reeds geïnstalleerd).

Ideaal zou dus een meer recente driver zijn… zie ook:
https://github.com/shoeper/kyocera-printer-install

With kyodialog 8+ the python issues are fixed. Although it is not listed it supports the FS 1370 and contains relevant updates (old driver has to be removed, beforehand).

Dat zou goed nieuws kunnen zijn; in plaats van de oude proberen te installeren, neem je onmiddellijk de nieuwe drivers van de github pagina. Hoewel dat niet officieel gepubliceerd is zouden ze ook werken voor de FS 1370 printer zeggen ze hier.

Nieuwe versie

* De vermelde URL is https://www.kyoceradocumentsolutions.de/content/download-center/de/drivers/all/Linux_Universal_Driver_zip.download.zip

Daarin zit momenteel kyodialog-9.2.0.
Installeren:
zypper install ./kyodialog-9.2-0.x86_64.rpm
(detail zie kyodialog install log..*)

Nadien krijg je in je menu “Instellingen” het item “Kyocera print panel”.
Privacy policy kiezen. Kyocera print panel opent.

Nb: de printer keuze in de tool is leeg (lijkt of printerdriver nog niet geïnstalleerd is).

* Printerkeuze
Start Yast, Printers, FS1370DN wordt automatisch gedetecteerd op usb poort. Kies en wijzig: alles wordt ingevuld, (check formaat A4 bv).
Huidig stuurprogramma: FS-1370DN KPDL. “Ok”, “Testpagina afdrukken”.
Ok, op deze manier zijn de printerdrivers dus ook wel meegekomen en verloopt de installatie gemakkelijk.

* Readme?
Mogelijke problemen worden beschreven in het Readme bestand.

* Data verzamelen?
Het programma gebruikt Google Analytics, om “hun product te verbeteren”.
Afzetten:
kyodialog5 --telemetry false
(true om aan te zetten; kan ook in About menu door op logo Kyocera te klikken enz.)

* De-installeren:
sudo zypper remove kyodialog

(*) kyodialog install log: (meer…)

Broadcom netwerkaart wordt niet meer herkend

Zie ook voorgaande problemen op die ProBook 6560b hardware: http://linuxuser.copyleft.be/liglog/?p=8529

Na de update van 15.3 naar 15.4 werkt de wifi niet meer. De draadloze netwerkkaart wordt niet meer herkend. Het is een

BMC 43 224 802.11 a/b/g/n

Ik probeerde heel wat dingen uit en weet niet meer juist wat de verlossing bracht, dus het lijstje:

• Druk op de wifi knop (die oranje led vertoont); geen effect, reageert niet.
• Huidige installatie bevat
  pullin-bcm43xx-firmware

  automatically downloand broadcom firmware files needed for broadcom bmc43xx WLAN chips.
  (maar dat automatisch doet hij niet blijbaar)

• Bij-geinstalleerd:
  – b43legacy-firmware
  – bcm43xx-frimware

  Reboot. Geen wifi.

• Die automatically moet je misschien zelf doen met install_bmc43xx_firmware
• Home:saurland gevonden in repo’s, bevatte mogelijk de drivers voor wifi.
  repo opnieuw geïnstalleerd, repo’s uitgekuist.
• Bij elke wijziging deed ik een reboot. Op den duur probeer ik een echte shutdown, en een koude start
• Het was ook al weer een tijdje geleden dat ik nog eens op de “antenne”-knop gedrukt had. Die dient normaal om de wifi in of uit te schakelen, en op een andere ProBook brandt die oranje en de wifi werkt. Dat blijkt geen normale reaktie te zijn, want na al het vorige gedoe, druk ik nu op de wifi knop en die wordt daardoor wit verlicht en het werkt! Oranje is dus : wifi uit.

Nabeschouwing
Nu het terug werkt kijken welke driver gebruikt wordt:

sudo lspci

Network controller: Broadcom Inc. and subsidiaries BCM43224 802.11a/b/g/n (rev 01)

localhost:~ # find /sys | grep drivers.*24:00
/sys/bus/pci/drivers/wl/0000:24:00.0


KDE Info Center:


24:00.0 Network controller: Broadcom Inc. and subsidiaries BCM43224 802.11a/b/g/n (rev 01)
Subsystem: Hewlett-Packard Company Device 1510
Flags: bus master, fast devsel, latency 0, IRQ 19
Memory at d4400000 (64-bit, non-prefetchable) [size=16K]
Capabilities:
Kernel driver in use: wl
Kernel modules: bcma, wl

F1-F12
Op recente laptops zijn de functietoetsen “omgekeerd”; ze worden niet alleen als functietoets F1 .. F12 gebruikt, maar ook voor allerlei hardware sturingen als scherm lichter/donkerder, wifi aan/af, geluidsvolume hoger/lager-af/aan, scherm omschakelen, microfoon aan/uit, slaapstand, enz.

Als je de gewone functie van de F toets wil gebruiken, moet je dan [fn]-[f..] tikken, wat onhandig is.

F1: help (desktop kde)
F2: hernoem geselecteerd bestand (bestandsbeheerder)
F5: ververs scherm/browser pagina herladen (desktop/Firefox)
F6: move (midnight commander)
F8: verwijder lijn (midnight commander)
F9: menu (midnight commander)
F10: verlaat toepassing

BIOS? OS? FN-Lock?
Ik geloof dat ik dat een keer heb kunnen omschakelen, en ik heb dat nu ook terug nodig, wordt dus hopelijk vervolgd..

Upd.:
Op een ProBook zit de Fn-Lock op de linker shift toets. Druk [fn]-[fn lock] om de functietoetsen direct-aktief te zetten. (er brandt dan een fijne witte led in de toets, net zoals bij numlk).
Upd: Vanaf daarna startte hij ook steeds zo op, dus je hoeft dat niet elke sessie terug in te stellen.

Uit de Robotics backend:

• Pinnen, met Seriële communicatie (Power, digital, PWM, analogue, interrupt, communication: UART/GPIO Rx/Tx, I2C, SPI,..)
• PinMode (pull up/down)
• Led en button: of apart LED en drukknop
• Interrupts: vermijdt Serial Library binnen interrupt
• Multitasking, maar geen parrallel programming of multithreading
• Delay(): of non-blocking delay?

De pixels kunnen gestuurd worden met waarden van 0-255 per RGB kleur.

Met als extreme waarden voor Rood, Groen, Blauw:

Rood is (255,0,0)
Groen is (0,255,0)
Blauw is (0,0,255)
Geel is (255,255,0)
Oranje is (255,165,0)

Maar ook tussenwaarden geven mooie resultaten..

Zacht geel (60,40,0), minder fel
Flauw blauw ( 0,50,0), geschikt om te laten zien dat er stroom is maar zonder veel licht te geven.
Fuchsia (150,20,20)

enz..

Arduino naar Raspberry Pi/pc

Seriele communicatie uit de Arduino sturen was al duidelijk (Arduino seriele print uitlezen).

Arduino stuurt een stukje tekst over de serieële poort:

Serial.print("ERRROR: value ");
Serial.print(iValue);
Serial.print(" exceeds maxvalue ");
Serial.println(LEDCOUNT*3);

Pc/Raspberry Pi via USB van/naar Arduino

Nu moeten we nog via de seriele poort opdrachten of data naar de arduino kunnen sturen, vanuit een Linux pc/Rasberry Pi, via de usb kabel (gemakkelijkste manier).

Het programma op de Arduino moet daarvoor op bepaalde momenten “luisteren” naar de seriele poort.

// Serial data in from usb port
void setup() {
// run once:
Serial.begin(9600);
}
void loop() {
  if (Serial.available() > 0) {
    String sData = Serial.readStringUntil('\n');
    Serial.println("Hello from Arduino.. you sent me: ");
    Serial.println(sData);
  }
}

Of met een tellertje:

// Serial data in from usb port
long lCounter = 0;
int iLoop = 0;
void setup() {
// run once:
Serial.begin(9600);
Serial.println("Hello from Arduino...waiting for your signal");
}
void loop() {
  if (Serial.available() > 0) {
    String sData = Serial.readStringUntil('\n');
    Serial.println("Hello from Arduino.. you sent me: ");
    Serial.println(sData);
  }
  //delay(100);
  lCounter++;
  if (lCounter > 128000) {
    Serial.println("Silence? .. ");
    lCounter = 0;
    iLoop ++;
    Serial.println(iLoop);
  }
}

Het sturen van data van de Raspberry Pi naar de arduino zal dikwijls met Python gebeuren, daar is online veel documentatie over te vinden.

Maar het kan bv ook met Gambas3: http://gambas.copyleft.be/blog/archives/2774, zowel van als naar Arduino.

Linux Arduino install

Zie ook vroeger de 1.x versie
1.8.13 IDE https://docs.arduino.cc/software/ide-v1/tutorials/Linux, download van de Arduino website https://www.arduino.cc/en/software : arduino-1.8.13-linux64.tar.xz

Maar er is ook een recentere versie, dus die geniet misschien de voorkeur:

Arduiono 2.0.3 IDE

– download de 2.x versie van de site: https://www.arduino.cc/en/software : arduino-ide_2.0.3_Linux_64bit.zip
– uitpakken: geeft een aantal submappen, maar nergens een shell script om te installeren.
– start het programma: arduino-ide (bv met dubbelklik, bevestigen dat je het vertrouwt).
– De bekende groene Arduino IDE start, en begint onmiddellijk allerlei dingen te downloaden en te installeren:

Downloading packages
arduino:avr-gcc@7.3.0-atmel3.6.1-arduino7
arduino:avrdude@6.3.0-arduino17
arduino:arduinoOTA@1.3.0
arduino:avr@1.8.6
Installing arduino:avr-gcc@7.3.0-atmel3.6.1-arduino7
arduino:avr-gcc@7.3.0-atmel3.6.1-arduino7 installed
Installing arduino:avrdude@6.3.0-arduino17

… (volledige log zie onderaan)

Poort

Met de arduino aangesloten kan je op de commandolijn:

lsusb

Bus 002 Device 001: ID 1d6b:0003 Linux Foundation 3.0 root hub
Bus 001 Device 003: ID 046d:c03d ... Optical Mouse
Bus 001 Device 002: ID 1a86:7523 QinHeng Electronics CH340 serial converter
Bus 001 Device 001: ID 1d6b:0002 Linux Foundation 2.0 root hub

Device 002 is de Arduino nano clone

Kies de USB poort (bv: /dev/ttyUSB0 staat klaar)
Kies het aangesloten bord hier Arduino Nano (clone)

Tools, processor: ATmega 328p old bootloader
Programmer: Arduino as ISP

Toegang tot de seriële poort

Je kan zien in welke groepen je al zit met :

groups

users

Root kan toegang geven tot de hardware:
sudo usermod -a -G dialout $USER

groups

users dialout

En voor sommige borden als Arduino Uno WiFi Rev2, ATMEGA328 moet je ook nog deze twee:

echo "SUBSYSTEM==\"usb\", MODE=\"0660\", GROUP=\"$(id -gn)\"" | sudo tee /etc/udev/rules.d/00-usb-permissions.rules

udevadm control --reload-rules

(zie https://github.com/snapcrafters/arduino/issues/10#issuecomment-716683018)

Library
Om extra hardware aan te spreken moet je meestal een library installeren, bv voor een ledstrip met neopixels:

Selecteer bij library manager: Adafruit_NeoPixel (1.10.7 nu).
Je kan via meer info naar :
https://github.com/adafruit/Adafruit_NeoPixel
Of instaleren met een druk op de knop ‘install’

Downloading Adafruit NeoPixel@1.10.7
Adafruit NeoPixel@1.10.7
Installing Adafruit NeoPixel@1.10.7
Installed Adafruit NeoPixel@1.10.7

eindigt in

“Succesfully installed …”

Check
Bij problemen, check:
– Na starten IDE moeten soms de parameters terug ingesteld worden voor het specifiek gebruikte bord, seriële poort, …
– Om de sketch naar het bord te “uploaden” moet er verbinding zijn (zit de usb kabel in het bord (of draait het van batterij waardoor het aangesloten lijkt?)
– Heeft de gebruiker de nodige rechten? (probeer eens de ide te starten als root eventueel)

Eén pc: ST3250410AS 250 GB

hdparm -T /dev/sda

/dev/sda:
Timing cached reads: 12268 MB in 1.99 seconds = 6159.64 MB/sec

Andere pc: WDC2500.. 250 GB

hdparm -T /dev/sda

… = 12341.71 MB/sec

Maar ligt het verschil aan de disk, of (de combinatie met) het systeem waar die in zit?

Als er iets mis is met een printer (netwerkverbinding verbroken, toner op, …) kan de printer in “pauze” komen te staan bij de gebruiker.
De gebruiker kan blijven printopdrachten geven, en die lijken door te gaan, maar eigenlijk komen ze allemaal in een wachtrij te staan.
Ook als de printer ondertussen in orde is, en andere gebruiker er kunnen op afdrukken, blijft een andere gebruiker geblokkeerd.

CUPS
De printer hervatten kan door de cups pagina op te roepen in de brower:

firefox http://localhost:631/printers

Daar kan je onder Maintenance, Resume printer kiezen.

Commandline

lpstat -p

printer HP_LaserJet_M402dn is idle. enabled since vr 18 mrt 2022 11:40:11 CET
printer HP_LaserJet_Pro_M201n disabled since do 24 mrt 2022 10:41:44 CET -
reason unknown
printer KonicaMinoltaC258 is idle. enabled since do 24 mrt 2022 11:40:29 CET

lpc status

HP_LaserJet_M402dn:
printer is on device 'hp' speed -1
queuing is enabled
printing is enabled
no entries
daemon present
HP_LaserJet_Pro_M201n:
printer is on device 'hp' speed -1
queuing is enabled
printing is disabled
2 entries
daemon present
KonicaMinoltaC258:
printer is on device 'socket' speed -1
queuing is enabled
printing is enabled
no entries
daemon present

Hervatten met cupsenable en de naam van de printer:
cupsenable HP_LaserJet_Pro_M201n
(er komt geen reaktie, maar als je checkt met lpstat:

lpstat -p

printer HP_LaserJet_M402dn is idle. enabled since vr 18 mrt 2022 11:40:11 CET
printer HP_LaserJet_Pro_M201n now printing HP_LaserJet_Pro_M201n-448. enabled since do 24 mrt 2022 11:47:05 CET
printer KonicaMinoltaC258 is idle. enabled since do 24 mrt 2022 11:44:37 CET


Instelling veranderen
Cups, Zoek “ErrorPolicy”:

• abort: taak afbreken (weggooien)
• resume: hervatten
• stop printer: geeft het “pauze” effect.

Serial

Een Arduino bord heeft een programma dat (-bv om het te debuggen-) feedback geeft met print:

In de setup:
Serial.begin();

Je moet ook de snelheid opgeven, dus bv:
void setup() {
Serial.begin(9600);
}

In de code-loop:
Serial.println(someValue);

Bv in een loop:

void loop() {
Serial.println("Hello from Arduino..");
delay(1000);
}

De developer kan in de IDE de feedback zien met de tool “serial monitor”.

Losgekoppeld

Maar ook eens het programma loopt en de Arduino niet meer aan de programmeeromgeving hangt, kan je die seriële communicatie opvangen. Hang de usb-kabel aan een usb-poort van een Linux computer (Raspberry Pi, …).

1. Rechtstreeks vanuit het systeem/commandolijn
Om de hardware te benaderen moeten we root rechten hebben, ofwel telkens met sudo, ofwel:

su root

****

Werp een blik op de usb poorten:

lsusb

Bus 002 Device 001: ID 1d6b:0003 Linux Foundation 3.0 root hub
Bus 001 Device 003: ID 046d:c31c Logitech, Inc. Keyboard K120
Bus 001 Device 002: ID 046d:c077 Logitech, Inc. M105 Optical Mouse
Bus 001 Device 004: ID 2341:0043 Arduino SA Uno R3 (CDC ACM)
Bus 001 Device 001: ID 1d6b:0002 Linux Foundation 2.0 root hub

tty

Seriëel in de Linux (unix) wereld is “tty”; en er zijn heel wat seriële apparaten mogelijk:

ls /dev/tty*

/dev/tty    /dev/tty20  /dev/tty33  /dev/tty46  /dev/tty59    /dev/ttyS12  /dev/ttyS25
/dev/tty0   /dev/tty21  /dev/tty34  /dev/tty47  /dev/tty6     /dev/ttyS13  /dev/ttyS26
....
/dev/tty15  /dev/tty28  /dev/tty40  /dev/tty53  /dev/tty9     /dev/ttyS2   /dev/ttyS4
/dev/tty16  /dev/tty29  /dev/tty41  /dev/tty54  /dev/ttyACM0  /dev/ttyS20  /dev/ttyS5
/dev/tty17  /dev/tty3   /dev/tty42  /dev/tty55  /dev/ttyS0    /dev/ttyS21  /dev/ttyS6
...
/dev/tty2   /dev/tty32  /dev/tty45  /dev/tty58  /dev/ttyS11   /dev/ttyS24  /dev/ttyS9

stty

Het commando dat de afkorting is van “Set Teletype”:

stty – change and print terminal line settings

Gebruik:
stty [-F APPARAAT | --file=APPARAAT] [INSTELLING...]

Wat?
stty -F

-F, –file=APPARAAT te gebruiken apparaat in plaats van standaardinvoer

Speciale instellingen:
speed de snelheid van de terminal tonen

Dus:
stty -F /dev/ttyACM0 speed

9600

(vreemd ik zou verwachten 115200 ..)
Eens proberen of ik hem kan verzetten:

stty -F /dev/ttyACM0 speed 115200

9600

Terug opvragen:

stty -F /dev/ttyACM0 speed

115200

Lees nu uit:
cat /dev/ttyACM0

SCD30 Raw Data

Carbon Dioxide Concentration is: 930.56 ppm

SCD30 Raw Data

Carbon Dioxide Concentration is: 930.51 ppm

Carbon Dioxide Concentration is: 929.86 ppm

….

Dit is dezelfde uitvoer die je krijgt in de IDE.
Je kan de Arduino aan eender welke bereikbare* Linux-bak hangen en vanop afstand met ssh inloggen en uitlezen, naar een logfile laten sturen, enz…

* bekend ip-adres

2. Serieële communicatie ontvangen met software
Vanuit eigen geschreven software in python of gambas3 kan je de serieële poort uitlezen.

2.1 Python:
Grofweg gezegd: gebruik import serial, creeer een object met eigenschappen in parameters, en maak een lus met serialobject.readline()

2.2 Gambas: gebruik SerialPort, creëer een object, zet eigenschappen, maak methode _Read(), gebruik een lus of Timer om uit te lezen.